Uzun yıllardır çeşitli raporlama faaliyetleri, mevzuat çalışmaları ve eylem planları ile şekillenen siber güvenlik alanındaki yoğun çalışmalar, 19 Mart 2025 Çarşamba tarihli 32846 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7545 sayılı Siber Güvenlik Kanunu (“Kanun”) ile birlikte mevzuatta yerini almıştır. Özellikle 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ve ilki 2013-2014 dönemi için hazırlanan ve 2016-2019, 2020-2023 ve 2024-2028 dönemleri için hazırlanan versiyonlar ile devam eden Ulusal Siber Güvenlik Stratejileri ve Eylem Planları başta olmak üzere bu alanda yapılan çeşitli alt yapı çalışmalarının, Kanun’un yürürlüğe girmesi öncesinde geçen yıldan beri hızlandırıldığı görülmekteydi:
7 Eylül 2024 |
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı (2024-2028), 32655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2024/11 sayılı Genelge ile yürürlüğe girmiştir. Siber dayanıklılık, proaktif siber savunma ve caydırıcılık, insan odaklı siber güvenlik yaklaşımı, teknolojinin güvenli kullanımı ve siber güvenliğe katkısı, siber tehditlerle mücadelede yerli ve milli teknolojiler ve uluslararası alanda Türkiye markası başlıklarıyla 6 adet stratejik amaç, bu amaçlar doğrultusunda 18 hedef ve ilgili kurum ve kuruluşlarla Eylem Planı paylaşılmıştır. |
8 Ocak 2025 | 32776 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 177 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Cumhurbaşkanlığına bağlı, kamu tüzel kişiliğini haiz, özel bütçeli ve Ankara merkezli Siber Güvenlik Başkanlığı kurulmuştur. |
10 Ocak 2025 | Siber Güvenlik Başkanlığı’nın görev ve yetkilerini düzenleyecek, siber güvenlik olaylarının merkezi şekilde izlenmesi, tespiti ve bertaraf edilmesinin sağlanması, denetim süreçleri, standardizayon süreçleri ve siber suçları düzenleyeren caydırıcılığı sağlamayı hedefleyen çatı bir kanun niteliğini taşıyan Siber Güvenlik Kanunu teklifi ve gerekçesi Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmuştur. Genel gerekçede, 2024 yılı itibariyle giderek artan siber saldırıların risk potansiyeli kapsamında merkezi idare ve etkin bir mevzuatın önemi vurgulanmıştır. |
12 Mart 2025 | 7545 sayılı Siber Güvenlik Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda 102’ye karşı 246 oyla kabul edilmiştir. |
Kanun’unla ilgili öne çıkan hususlar şunlardır:
- Kanun ile Türk hukukunda siber güvenlik ilk kez müstakil bir kanun ile düzenlenmiştir.
- Kanun çerçeve Uygulamaya ilişkin düzenlemelerin ise bir yıl içinde yürürlüğe konması beklenmektedir.
- Kanun’un uygulanmasındaki temel aktör Siber Güvenlik Başkanlığıdır.
- Kanun’da siber güvenlik bir ulusal güvenlik unsuru olarak düzenlenmiş ve ilgili düzenlemelerin ihlali, ihlalin niteliğine göre adli veya idari para cezası ile hapis cezası yaptırımına bağlanmıştır.
- Kanun’un kapsamı oldukça geniştir. Kanun, siber güvenlik alanında faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin düzenlemelerin yanında bu alanda faaliyet gösteren dernekleri, vakıfları ve şirketleri de ilgilendiren konularda Siber Güvenlik Başkanlığına yetki vermektedir.
- Detaylı hususların önemli bir kısmı uygulama düzenlemelerine bırakılmakla birlikte Kanun kapsamında yer alan ve bilişim sistemleri kullanmak suretiyle hizmet sunan, veri taşıyan ve benzer faaliyetler yürütenler için talep üzerine bilgi belge verme, siber olayları Başkanlığa bildirme, kritik altyapı ürünlerine ilişkin tedarik kısıtlarına uygun davranma ve ilgili sertifikasyon ve yetkilendirme düzenlemeleri kapsamında kalındığı ölçüde faaliyet öncesinde Başkanlığın onayını alma gibi genel sorumluluklar öngörülmüştür.
- İkincil düzenlemelerin yürürlüğe konulmasına kadar geçen süre için ise mevcut düzenlemelerin uygulanmasını Kanun’a da uygun olduğu ölçüde devam ettiren bir geçiş süreci öngörülmüştür.
Kanun’un düzenlemeleri madde bazında ise aşağıdaki gibi özetlenebilir:
Madde | İçerik | ||||||||||||||||||||||||||||
Amaç | Kanun Madde 1 uyarınca, Kanun’un amacının “siber uzaydaki milli gücünü meydana getiren bütün unsurlarına karşı içten ve dıştan yöneltilen mevcut ve muhtemel tehditlerin tespit ve bertaraf edilmesi, siber olayların muhtemel etkilerini azaltmaya yönelik esasların belirlenmesi, kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği bulunmayan kuruluşların siber saldırılara karşı korunmasına yönelik gerekli düzenlemelerin yapılması, ülkenin siber güvenliğini güçlendirmek için strateji ve politikaların belirlenmesi ile Siber Güvenlik Kurulunun kurulmasına ilişkin esasları düzenlemek” olduğu belirtilmiştir. | ||||||||||||||||||||||||||||
Kapsam | Kanun, siber uzayda varlık gösteren, faaliyet yürüten, hizmet sunan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği bulunmayan kuruluşları kapsamaktadır.
Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu, Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu, Devlet İstihbarat Hizmetleri, Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu ve Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu uyarınca yürütülen faaliyetler Kanun kapsamı dışında tutulmuştur. |
||||||||||||||||||||||||||||
Tanımlar | Kanun Madde 3 ile, barındırma, bilişim sistemleri, kritik altyapı, kritik kamu hizmeti, siber güvenlik, siber olay, siber saldırı, siber tehdit, siber tehdit istihbaratı, siber uzay, zafiyet gibi önemli kavramların tanımı yapılmıştır.
İlgili maddede, siber güvenlik, “siber uzayı oluşturan bilişim sistemlerinin saldırılardan korunmasını, bu ortamda işlenen verinin gizlilik, bütünlük ve erişilebilirliğinin güvence altına alınmasını, saldırıların ve siber olayların tespit edilmesini, bu tespitlere karşı tepki ve alarm mekanizmalarının devreye alınmasını ve sonrasında yaşanan siber olay öncesi duruma geri döndürülmesini kapsayan faaliyetler bütünü” olarak tanımlanmıştır. |
||||||||||||||||||||||||||||
Temel İlkeler | Kanun Madde 4 ile on bir adet temel ilke belirlenmiştir. Bu temel ilkelerle,
vurgulanmıştır. |
||||||||||||||||||||||||||||
Başkanlığın Görev ve Yetkileri | Kanun’un 5, 6, 7 ve 8. maddelerinde, Başkanlığın görevleri, yetkileri, sorumlulukları ve denetime ilişkin hükümlere yer verilmiştir. Bu kapsamda, Başkanlığın temel görevleri, siber tehditleri önleme, risk analizleri, siber güvenlik standartlarının uygulanmasının temini, siber olaylara müdahale ekipleri (SOMA) oluşturma, standart ve sertifikasyon süreçlerini yönetme ve uluslararası işbirliklerini yönetme olarak belirlenmiştir. | ||||||||||||||||||||||||||||
Bilişim Sistemleri Kullanmak Suretiyle Hizmet Sunan, Veri Toplayan, İşleyen ve Benzeri Faaliyette Bulunanların Sorumlulukları ve İş Birliği Yükümlülükleri | Kanun kapsamında yer alan ve bilişim sistemleri kullanmak suretiyle hizmet sunan, veri toplayan, işleyen ve benzeri faaliyet yürütenlerin:
|
||||||||||||||||||||||||||||
Siber Güvenlik Kurulu | Kanun’un 9. Maddesinde, Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı, İçişleri Bakanı, Milli Savunma Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı, Savunma Sanayii Başkanı ve Siber Güvenlik Başkanı’ndan oluşan Siber Güvenlik Kurulu’nun yapısı ve görevlerine yer verilmiştir. | ||||||||||||||||||||||||||||
Personele İlişkin Hükümler | Kanun’un üçüncü bölümünde personele ilişkin hükümlere yer verilmiştir.
Bu kapsamda, yasak hükümler başlıklı Madde 12 uyarınca Başkanlıkta kadrolu veya sözleşmeli statüde görev yapanlardan Başkanlık ile herhangi bir nedenle ilişiği kesilenlerin Başkanlıktan muvafakat almadan iki yıl süreyle yurt içi veya yurt dışında siber güvenlik alanında resmi veya özel başka görev alması ve Başkanlıktaki görev ve faaliyetler kapsamında edinilen bilgi, belge ve benzeri her türlü verinin yetki dışında medya araçları ile yayılması yasaklanmıştır. Kanun sır saklama yükümlülüğü başlıklı Madde 13 ile Başkanlık tarafından yürütülen görev ve faaliyetler kapsamında kamuya, ilgililere ve üçüncü kişilere ait gizlilik taşıyan bilgiler, kişisel veriler, ticari sırlar ve bunlara ait belgelerin yetkili merci dışı taraflara açıklanması ile gerçek ve tüzel kişilerin menfaatine kullanılması yasaklanmıştır. |
||||||||||||||||||||||||||||
Cezai Hükümler ve İdari Para Cezaları | Kanun’un 16. Maddesinde cezai hükümler ve idari para cezalarına, 17. Maddesinde idari para cezalarının uygulanmasına ilişkin hükümlere yer verilmiştir.
İdari para cezalarının uygulanmasından önce ilgililerinin savunması talep edilir. Savunmanın istendiğine dair yazının tebliğ tarihinden otuz gün içerisinde savunma verilmemesi durumunda ilgili kişinin savunma hakkından feragat ettiği kabul edilir. İdari para cezalarının, tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde ödenmesi gerekmektedir. |
||||||||||||||||||||||||||||
Siber Güvenlik Ürünleri ve Şirketleri | Siber güvenlik ürün, sistem, yazılım, donanım ve hizmetlerin Başkanlıkça belirlenecek usul ve esaslara uygun yapılması ve yurt dışına satışlarda Başkanlık onayının alınması zorunlu tutulmuştur.
Ayrıca, siber güvenlik ürün, sistem, yazılım, donanım ve hizmetleri üreten şirketlerin birleşme, bölünme, pay devri işlemlerinin Başkanlığa bildirilmesi, bu işlemler kapsamında şirket üzerinde doğrudan ya da dolaylı kontrol hakkı veya karar alma yetkisi sağlayan işlemler için Başkanlık onayının alınması zorunlu tutulmuştur. |
||||||||||||||||||||||||||||
Geçiş Düzenlemeleri | Kanun Geçici Madde 1 ile Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) ve Dijital Dönüşüm Ofisi bünyesinde siber güvenlik faaliyetlerine ilişin varlıklar, altyapılar, borç ve alacakların 6 ay içerisinde Siber Güvenlik Başkanlığına devredilmesi, siber güvenlik faaliyetlerinde çalışa personelin talep edilmesi ve uygun görülmesi durumunda 9 ay içerisinde Siber Güvenlik Başkanlığı bünyesine geçmesi öngörülmüştür.
Ayrıca, siber güvenlik alanında faaliyet icra eden dernek, dernek federasyonları, vakıflar ve ticaret şirketlerinin, ilgili düzenlemelerin yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içerisinde Başkanlığın belirlediği ilke ve esaslar çerçevesinde sertifikasyon, yetkilendirme ve belgelendirme işlemlerini tamamlaması zorunlu tutulmuştur. Aksi halde, siber güvenlik alanında faaliyette bulunulamayacaktır. |
Önümüzdeki süreçte bu alandaki mevzuat çalışmaları ve bunlara uyum faaliyetlerinin benzer bir hızla devam edeceği öngörülmektedir.
Kanun Geçici Madde 1 uyarınca, Kanun’un uygulanmasına ilişkin düzenlemelerin bir yıl içerisinde yürürlüğe konulacağının belirtildiği de göz önüne alındığında, özellikle, siber güvenlik yazılım, donanım, ürün ve hizmetlerinin bulundurması gereken asgari güvenlik kriterleri, bu ürün ve hizmetleri tedarik edecek gerçek ve tüzel kişilere yönelik sertifikasyon ve yetkilendirme süreçleri ile bu ürün ve hizmetleri ihraç etmek isteyen taraflara ilişkin belirlenecek kriterler de somutlaştırılacaktır.
Konuya ilişkin daha fazla bilgi almak için, bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Yasal uyarı: Bu bilgilendirme notu, yalnızca hukuki gelişmelere yönelik bilgilendirme amacı taşımaktadır. Hukuki tavsiye ya da reklam teşkil etmemektedir.